Disney Fama Nedir?
Disney Fama tabirinin açıklamasını yapmadan önce bu tabirin ortaya çıktığı şirket olan The Walt Disney Company (Walt Disney Şirketi)’den biraz bahsetmekte fayda var. The Walt Disney Company; eğlence sektöründe faaliyet gösteren dünyanın en büyük medya şirketidir. 16 Ekim 1923’te, Los Angeles/ABD’de Walt ve Roy Disney kardeşler tarafından kurulan animasyon stüdyosu büyüyerek Hollywood stüdyoları halini almıştır.
Günümüzde The Walt Disney Company, American Broadcasting Company (ABC) ve ESPN gibi iki dev kuruluşun da sahibi olup, Burbank/ Kaliforniya’yı merkez seçerek yerleşmiş dev bir kuruluştur. Faaliyete başladığı ilk beş yıl oluşturulan çizgi karakterlerle pek bir yere varılamadıysa da 1928’de ortaya çıkarılan Mickey Mouse karakteri büyük yankı uyandırmıştır. Günümüz itibariyle halka açık bir şirket olan The Walt Disney Company’nin net geliri 9 Milyar Dolar seviyelerindedir.
Disney Fama, ya da sadece Fama; Disney tarafından yürütülen bir sertifikasyon veya belgelendirme faaliyetidir. Fama ifadesi; Facility and Merchandise Authorization yani Tesis ve Mal Yetkilendirme anlamına gelmektedir. Fama adı altında yürütülen sertifikasyon faaliyeti ile amaçlanan, tedarikçileri kontrol etmek ve belirli standartlara uyup uymadıklarını belirlemektir. Denetimler veya kontroller sonucunda gerekli standartlara uymayan tedarikçilerden ürün alımı yapılmaz. Yani bir firma Disney şirketine ürün üretmek ve satmak istiyorsa, Fama kriterlerine uymalı ve yapılan denetimleri başarıyla tamamlamalıdır.
Disney markalı ürünler, Disney şirketinden imzalı bir Fama belgesi alınmadan üretilemez, işletilemez veya kullanılamaz. Bu konu ile ilgili hazırlanan Uluslararası Çalışma Programı (ILS) gereklilikleri bulunmaktadır. Lisans sahipleri ve tedarikçiler ILS programı gerekliliklerine uymalıdırlar.
Disney Fama Belgesi Nedir?
Disney Fama Belgesi, Disney şirketi ile ticaret yapabilmek için alınması gereken bir belgeye verilen addır. Yani bir firma Disney şirketine ürün üretmek veya Disney markalı ürünler üretip satmak istiyorsa Disney Fama Belgesi almalıdır. Ya da diğer bir deyişle Disney tarafından yetkilendirilen kişilerle yapılan Fama denetimlerine girmeli, bu denetimleri başarıyla tamamlamalı ve sonuçta verilen belgeyi almalıdır. Bu belge, Fama belgesi, Disney Fama Belgesi ya da Disney Belgesi olarak anılabilir.
Fama denetimleri ve standartları ile benzer amaca hizmet eden başka standartlar ve organizasyonlar da vardır. Örnek olarak BSCI Birliği ve SEDEX Organizasyonu gösterilebilir. SEDEX; küresel tedarik zincirlerinde çalışma koşullarını iyileştirmek için çalışan, dünyanın önde gelen ahlaki (etik) ticaret hizmeti sağlayıcısı teşkilatlar ya da kuruluşlardan biridir. BSCI da; benzer amaçla çalışan Brüksel merkezli bir birliktir.
Disney Fama Danışmanlık
Disney Fama Danışmanlık; Disney Fama belgesi, Disney Belgesi ya da Fama Belgesi olarak anılan belgenin alınabilmesi için gerekli testlere veya denetimlere girecek firmalara yapılan danışmanlık hizmetidir. Bu danışmanlık hizmeti özel firmalar tarafından verilebilmektedir. Bu danışmanlık hizmetinde amaç; Disney Fama standartları ile alakalı denetime girecek firmalarda veya bu standartları kurumlarında uygulamak isteyen firmalarda gerekli denetim öncesi çalışmaların yapılması ve yönetici ile çalışanların bilinçlendirilmesidir. Fama ile ilgili danışmanlık hizmeti kapsamında;
• Gerekli dokümantasyonun oluşturulması,
• Denetimlere hazırlık yapılması,
• Denetimler hakkında ilgili personelin ve yöneticilerin bilinçlendirilmesi,
gibi hizmetler verilebilir.
Disney Fama Belgesi Alma İle İlgili Denetim Süreci
Disney markasına ait ürünleri üretebilmek ve bu şirket ile ticaret yapabilmek için tedarikçilerin ya da üreticilerin sahip olması gereken belge Disney Fama Belgesi’dir. Bu belge ile ilgili yapılan denetimler Fama Denetimleri olarak adlandırılabilir. Bu denetimlerde istenen kriterlerin bazıları;
• Personel kayıtları; işe devam kayıtları, maaş bordroları, aylık hesap pusulaları, son aya ait bilgiler ve iş sözleşmeleri,
• İş sağlığı ve güvenliği kayıtları; bina yerleşim planları, tahliye planı, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, itfaiye raporu, yapı ruhsatı ve yapı kullanım izin belgesi, yangın söndürme tüpü ve yangın dolaplarının sayısı, yangın söndürme tüpü ve dolaplarının kontrol listesi, yangın söndürme eğitim kayıtları, acil durum tahliye tatbikat kayıtları, çalışan temsilcisi seçim tutanakları,
• Çevre ile ilgili kayıtlar; işyerine ait çevre izin belgesi, ÇED kapsam dışı raporu, çevre koruma belgeleri (baca gazı emisyon raporu, atık su analizi, katı atık sözleşmeleri vb.), atık beyanları ve ulusal atık taşıma formları,
• Diğer kayıtlar; iş alım ve çıkış prosedürü, geçmiş denetim kayıtları, iç ve dış fason tedarikçi firma listeleri, güvenlik görevlisi çalışanın iş sözleşmesi, üretim kayıtları, iş giriş-çıkış kayıtları, müşteri listesi, dilek şikayet kayıtları, disiplin prosedürü ve kayıtları, iş akış şeması, organizasyon şeması, olarak açıklanabilir.
Bu gibi kriterler kapsamında denetimler yapılarak istenen standartların yakalanıp yakalanmadığı incelenir ve elde edilen sonuç istenildiği gibi ise Disney Fama Belgesi verilir. Disney Fama belgesi almak isteyen firma hangi sektörde olursa olsun, bu belgeyi almaya başvurmadan önce bir danışmanlık firmasından yararlanırsa, faydasını görecektir.