BSCI Nedir?
1977’de Dış Ticaret Birliği (Foreign Trade Association – FTA) olarak Brüksel’de kurulan BSCI, özel bir dernek ya da birlik olarak açıklanabilir. Aslında 2003 yılına kadar FTA adı ile bilinen bu birlik, 2003’te FTA tarafından kurulmuş ve BSCI adını almış olarak da kabul edilmektedir. Yani bir nevi, 1977 yılında kurulan FTA içinden çıkan özel bir birliktir. BSCI kısaltmasının açılımı; Business Social Compliance Initiative yani, İş Sosyal (Toplumsal) Uyumluluk Girişimi’dir. Günümüzde bu birlik Amfori BSCI olarak anılmaktadır.
BSCI’nin kurulma amacı; şirketlere küresel tedarik zincirlerinde sosyal uyumu iyileştirmek için pratik ve verimli bir sistem sunmak olarak belirtilebilir. Bu amaçla yola çıkan BSCI’nin başarısı, 2011 yılında yeni bir yönetim yapısı benimsemesine ve sürdürülebilirliği temel işlerine entegre etmelerine yol açmıştır. 2007 yılında BSCI’nın Avrupa dışındaki ilk ofisi Hong Kong’ta kurulmuştur. 2014 yılında ise, tedarik zincirlerinde çevresel performansı iyileştirmeye kendini adamış şirketleri desteklemek için şimdiki adı Amfori BEPI olan Çevresel İş Performans Girişimi (Business Environmental Performance Initiative) geliştirilmiştir.
BSCI’nin belirlediği standartlara da BSCI Standartları denir. BSCI, Uluslararası İşçi (Emek, Çalışma) Organizasyonu’nun (International Labour Organization – ILO) iş ve işçi güvenliği standartlarını temel alır ve tedarik zincirinin sosyal performanslarının sürekli olarak iyileşmesini teşvik eder. Hedef, SA 8000 Standardı ya da ona eş değer gibi standartlarca belgelendirilmiş olmak ve böylece sürdürülebilir çalışma koşullarını dünya genelinde desteklemektir.
BSCI kriterlerinin ana maddeleri;
• Yasalara uygunluk (Türkiye’de şu an 6331 Sayılı İSG Kanunu yürürlülükte. Buna uyulması gerek.),
• Çalışma saatlerinin yürürlükte olan iş kanununa uygun olması,
• Tazminatlar, yani çıkarılacak işçinin ihbar tazminatı, kıdem tazminatı hesaplamalarının yasada belirtildiği gibi olması,
• Çocukların çalıştırılmasının önlenmesi (16 yaşından küçük işçiler çocuk işçi statüsündedir. Kanunen çocuk işçi çalıştırılması yasaktır.),
• Zorla çalıştırmanın önlenmesi ve cezai tedbirler,
• Örgütlenme özgürlüğü ve toplu görüşme hakkı (İşçilerin sendika üyeliği ve sendika ile ilgili faaliyetlere katılma hakkı vardır.),
• Her tür ayrımcılığın önlenmesi,
• İş yeri sağlığı ve emniyeti, işyerinin güvenli bir ortam haline getirilmiş olması, olarak açıklanabilir.
BSCI Belgesi Nedir?
BSCI Belgesi, Amfori BSCI tarafından belirlenen standartlara uygun olunduğunu ve gerekli denetimlerin başarıyla geçildiğini gösteren bir belgedir. BSCI ile benzer amaca yönelik çalışma yapan bir organizasyon da SEDEX’tir. SEDEX; küresel tedarik zincirlerinde çalışma koşullarını iyileştirmek için çalışan, dünyanın önde gelen ahlaki (etik) ticaret hizmeti sağlayıcılarından biridir. SEDEX, kar amacı gütmeyen bir organizasyondur. (SEDEX ifadesinin açılımı ile ilgili SEDEX’in resmi sitesinde bir açıklama bulunamamıştır. Bu ifade bir kısaltmadan ziyade bir marka olarak kabul edilmelidir.)
BSCI belgesi almak için;
• BSCI tedarik zincirinde var olan bir kuruluştan talep alınabilmeli,
• Talep alındıktan sonra talep kabul edilirse denetim planı oluşturulmalı ve BSCI standartlarına göre denetim yapılmalı,
• Yapılan denetim sonucunda uygunsuzluk varsa giderilmesi için tanınan sürede uygunsuzluklar giderilmelidir.
Uygunsuzluk yoksa ilgili kuruluş BSCI veri tabanına dahil edilir. Kuruluş BSCI veri tabanına dahil olmak istediği süre içerisinde yıllık olarak gözetim ve denetime tabi tutulur.
BSCI Danışmanlık
BSCI Danışmanlık; BSCI belgesi almak için gerekli testlere veya denetimlere girecek firmalara yapılan danışmanlık hizmetidir. Bu danışmanlık hizmeti ülkemizde özel firmalar tarafından verilebilmektedir. Bu danışmanlık hizmetinde amaç; BSCI standartları ile alakalı denetime girecek firmaların veya bu standartları kurumlarında uygulamak isteyen firmaların gerekli denetim öncesi çalışmaların yapılması ve yönetici ile çalışanların bilinçlendirilmesidir. Bu danışmanlık hizmeti kapsamında;
• Gerekli dokümantasyonun oluşturulması,
• Çalışma saatleri ile ilgili uygulamaların değerlendirilmesi,
• Yasal gerekliliklere uygun ödeme şeklinin oluşturulması,
• Çocuk işçi ve genç işçilerle ilgili uygulamaların değerlendirilmesi,
• Uygun sıcaklık, havalandırma, gürültü, aydınlatma, hijyen koşulları, yeterli hareket alanı gibi çalışma koşullarının değerlendirilmesi,
• Sağlık ve sosyal alanlarla ilgili standartların değerlendirilmesi,
• Sağlık ve sosyal alanlarla ilgili gerekliliklerin oluşturulması,
• İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksikliklerin tespit edilmesi ve risklerin değerlendirilmesi,
• Çevre yasalarına uyumluluğun değerlendirilmesi,
• Ayrımcılık, taciz ve istismar konularında bilinçlendirme,
gibi hizmetler verilmektedir.
BSCI Belgesi Alma İle İlgili Denetim Süreci
BSCI ile ilgili denetimi yapacak olan BSCI Denetçisi, denetim yapacağı sektörde deneyimli olan kişidir. Yani, gıda sektöründe denetim yapılacaksa, denetimi yapacak kişi gıda sektöründe deneyimli muhtemelen bir gıda mühendisi olmalıdır. BSCI denetimi yapacak kişi mutlaka SA 8000 Sosyal Uygunluk Denetimi Denetçi Eğitimi ve Sertifikasını almış olmalıdır. Denetimin dayanağı, iş kanunu, iş güvenliği kanunu ve ILO yasalarıdır. Genel olarak bu kanun ve yasaların maddeleri BSCI denetim kriterlerini oluşturur ve denetime girecek işletme hangi sektörde olursa olsun bu kanun ve yönetmeliklere uygun çalışmalıdır.
Mesailer, ücret ödemeleri, izinler, molalar, eğitimler, işçi talimatları, acil durum önlemleri, ekipmanların kullanımı ve talimatlar, işçilerin talimatları ve işverenin politikası, BSCI denetiminde çok önemli olan hususlardır. BSCI belgesi almak isteyen firma hangi sektörde olursa olsun, bu belgeyi almaya başvurmadan önce bir danışmanlık firmasından yararlanırsa, faydasını görecektir.